Những điều cần biết về huyết áp

Huyết áp là gì?

Với người bình thường, huyết áp vào ban ngày sẽ cao hơn ban đêm. Vào khoảng từ 1 - 3 giờ sáng huyết áp sẽ xuống mức thấp nhất, đó là thời gian con người ngủ say nhất. Và huyết áp sẽ tăng cao nhất vào khoảng 8 - 10 giờ sáng. Đặc biệt huyết áp tăng lên khi bạn vận động thể lực gắng sức, căng thẳng thần kinh hoặc là trải qua các xúc động mạnh. Ngược lại huyết áp sẽ hạ xuống khi cơ thể nghỉ ngơi, thư giãn.

Huyết áp còn có thể tăng lên khi gặp nhiệt độ lạnh gây co mạch hoặc một số thuốc co mạch, thuốc tác động lên lực co bóp cơ tim, ăn mặn.... Khi ở môi trường nhiệt độ nóng, cơ thể ra nhiều mồ hôi, tiêu chảy mất nước hoặc dùng thuốc giãn mạch... có thể gây hạ huyết áp.

Đơn vị đo huyết áp

Huyết áp được đo bằng đơn vị mi-li-mét thủy ngân (mmHg), được xác định bằng hai chỉ số, thường được viết dưới dạng một tỷ số.

Huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương là gì?

• Huyết ấp tâm thu còn gọi là huyết áp tối đa, đây là mức huyết áp cao nhất trong mạch máu. Huyết áp tâm thu là áp lực của máu lên động mạch khi tim ở trạng thái co bóp. Nó được biểu thị là chỉ số lớn hơn hay chỉ số ở trên trong kết quả đo huyết áp. Huyết áp tâm thu có thể thay đổi tùy theo độ tuổi, thông thường từ 90 đến 140 mmHg.
• Huyết áp tâm trương hay còn gọi là huyết áp tối thiểu, đây là mức huyết áp thấp nhất trong lòng mạch máu xảy ra giữa các lần tim co bóp. Huyết áp tâm trương là áp lực máu lên thành động mạch khi tim giãn ra (cơ tim được thả lỏng). Biểu thị là chỉ số nhỏ hơn hay chỉ số ở dưới trong kết quả đo huyết áp. Huyết áp tâm trương dao động trong khoảng từ 50 đến 90 mmHg.

Chỉ số huyết áp bình thường là bao nhiêu?

Theo phân độ tăng huyết áp, chỉ số huyết áp tối ưu ở người trưởng thành được xác định là có huyết áp tâm thu nhỏ hơn 120 mmHg và huyết áp tâm trương nhỏ hơn 80 mmHg. Có thể hiểu là chỉ số huyết áp nhỏ hơn 20/80 mmHg là huyết áp tối ưu. Tuy nhiên theo WHO trạng thái có lợi nhất cho tim mạch là mức huyết áp tâm thu thấp hơn 105 mmHg và huyết áp tâm trương thấp hơn 60 mmHg.

Huyết áp bình thường được xác định là khi huyết áp tâm thu thấp hơn 130mmHg và huyết áp tâm trương thấp hơn 85 mmHg.

Huyết áp cao là bao nhiêu?

Huyết áp cao hay còn được gọi là tăng huyết áp được xác định là khi huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên.

Huyết áp cao là nguyên nhân hàng đầu gây ra tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận,... Hậu quả là khiến người bệnh bị liệt, tàn phế hoặc mất sức lao động. Các bệnh về tim mạch liên quan đến cao huyết áp đang là nguyên nhân tử vong hàng đầu tại Việt Nam.

Huyết áp thấp là bao nhiêu?

Huyết áp thấp là một bệnh lý tim mạch, được xác định khi chỉ số huyết áp dưới 90/60 mmHg, trong đó, huyết áp tâm thu nhỏ hơn 90 mmHg hoặc huyết áp tâm trương nhỏ hơn 60 mmHg.

Bệnh huyết áp thấp chia làm 2 loại là huyết áp thấp sinh lý và huyết áp bệnh lý.

• Huyết áp sinh lý có thể do yếu tố gia đình, hoặc sống ở vùng núi cao.
• Huyết áp bệnh lý: Do sự suy giảm chức năng của các cơ quan như tim, thận hoặc suy giảm hoạt động tuyến giáp, do hệ thống thần kinh thực vật của cơ thể không tự điều chỉnh được.